Ángeles Ruiz eta Miranda eta Tato bildumako ilustrazioen sekretuak

11-04-2023

Miranda eta Tato bilduma osoa dagoeneko eskuragarri dago Ta-tum liburutegian! 10 urteko edo gehiagoko irakurleek Miranda eta Tato anai-arrebekin goza dezaten sortutako sei liburu interesgarri. Aldi berean, gainera, Garapen Iraunkorreko Helburuak (GIH) zer diren ikasiko dute. 

Ángeles Ruiz ilustratzaileak bildumaren sortze-prozesua nolakoa izan den azaldu digu, eta hainbat narrazio-estilo uztartzen dituen bilduma bat sortzeko erronkari nola egin dion aurre azaldu digu: komikia, informazio grafikoa, erretratuak, baita bi orrialdeko ilustrazioak ere! Ba al zenekien benetako pertsonengan inspiratu zela pertsonaiak ilustratzeko? Berak kontatuko dizu jarraian. 

 

Miranda eta Tatori bizia emateaz arduratu zara. Lehenik eta behin, zorionak zure lanarengatik! Zertan edo norengan inspiratu zara pertsonaiak ilustratzeko? 

Eskerrik asko! Miranda eta Tato bilduman lan egitea erronka handia izan da. Proposamena iritsi zitzaidan, eta izugarri gustatu zitzaidan proiektua, hain solidarioa eta konprometitua, eta, gainera, hain kontuz eta maitasunez egina. Beraz, baietz esan nuen! Une horretatik aurrera Itziar eta Jorge Miranda, eta Nacho Rubiorekin eskuz esku lan egiteko aukera izan nuen. Gure lehen prozesua pertsonaiak sortzea izan zen.

 

Zerk harritu zintuen gehien? 

Proiektu honetan txundituta utzi ninduen gauzetako bat anaia-arreba protagonisten arteko harremana izan zen, maitasun eta konplizitate handia baitzegoen. Badakit Itziar eta Jorge elkar oso ondo hartzen duten neba-arrebak direla; beraz, galdetu nien zer irudituko litzaiekeen haiengan inspiratzen banintzen pertsonaiak egiteko. Une horretatik aurrera hasi zen dokumentazio lana. Eta haien argazkiak eman zizkidaten 10 urterekin, bildumako protagonistak bezala. Pentsa! Niretzat oso berezia izan da prozesu honetan parte hartzea. Oso hunkigarria izan da! 

 

Eta liburuen girotzea sortzeko, hiri bereziren bat hartu al duzu erreferentzia gisa? Oroitzapenen bat? Egin duzun bidaiaren bat? 

Oso hemengo istorioa da, kostunbrista eta bizipen handikoa. Batez ere Madrilen gertatzen da, baina istorioa irakurtzen zuten haur guztiek ingurune ezaguna izan zezaten nahi nuen. Beraz, eszena hiri inguruko eraikin auzo batean kokatzea erabaki nuen, ni bizi naizen lekuan. Gero, liburu bakoitzak bere berezitasunak ditu. Atiende bezalako eszenatoki berriak ageri dira. Horretarako nire familiaren herrian inspiratu nintzen, eta besteren baterako, sareetan ikertu behar izan nuen dokumentatzeko, hala nola Ángel aitaren jangela soziala edo Cañada Real.

 

Liburuen formatua bera istorio bat da. Estilo narratiboak konbinatzen dituzte, baina baita ilustratuak ere. Komikia, informazio grafikoa, erretratuak eta bi orrialdeko ilustrazioak marraztu dituzu! Erronka bat izan da? 

Benetan oso aberasgarria izan da niretzat! Oso proiektu originala da, baita liburu bereko narrazio estiloen aniztasunari dagokionez ere. Liburu hezitzaileetan eta album ilustratuetan lan asko egitetik nator; hori da menderatzen dudan eremua. Baina komikia marraztu dudan lehen aldia izan da. Beti miretsi izan ditut genero horretan aritzen direnak, eszenetan kontatzea ez baitzait inoiz erraza iruditu. Orain, liburu bakoitza aztertuta, hasieratik azken alearen komiki-zerrendara arteko bilakaera ikus dezaket. Hasieran pentsaezina iruditzen zitzaidan hori egitea! 

 

Sei tituluak ilustratzeak bi urteko lan gogorra ekarri dizu. Kontaguzu zure sortze-prozesuaz. 

Hain bilduma berezia izanik, lehen zenbakitik aurrera hasi zen dena sortzen. Hastapenetan liburuaren tamaina zen proiektua garatzeko baldintza bakarra! Beraz, lehen liburu horren teknikari, konposizioari eta koloreari buruz erabakitzen den guztia, ondoren, bildumaren gainerako ataletan errepikatuko litzateke, horrela, serie osoa bateratzeko. Talde lanetik sortu zen, halaber, izenburu bakoitza kolorearen bidez bereizteko ideia, paleta kromatiko desberdinak erabiliz.

 

Oso interesgarria! Ikusten dugu, halaber, materialak eta teknika oso aberatsak direla. Xehetasunen bat partekatuko diguzu?

Asko gustatzen zait teknika mistoekin lan egitea, testura desberdinak izatea ilustrazio berean. Eta mix bat lantzea eskuzko tekniken eta teknika digitalen artean! Eskuz sortzen ditut testurak, eta gero ordenagailuan sartzen ditut, ilustrazioa egin berri dudan lekuan, eta azken doikuntzak egiten ditut. Proiektu honetarako, koloretako arkatzak eta akuarelak aukeratu nituen atzealde zuriaren gainean, eta lana eta kolore-doikuntzak ordenagailutik definitu nituen. 

 

Galdera bat, gehiago ezagutzeko. Nola definitu zenuen zure ilustrazio estiloa?  

Etapa asko igaro ditut maila artistikoan. Urte asko daramatzat lanean eta esperimentatzen neure teknika eta estiloa aurkitzeko. Baina beti dago izendatzaile komun bat: pertsonaien arteko harreman emozionalak, atmosferak sortzea eta, maila formalean, kolorearen, konposizioaren eta testuren lana. Kolorea eta haien arteko konbinazioak izugarri gustatzen zaizkit emozioak transmititzeko! Balio handia ematen diot atal sentsorialari, trazuaren adierazkortasunari eta ilustrazioari sotiltasun erantsi asko ematen dizkioten estanpatu eta ehundurei. 

 

Zure sorkuntza prozesua ikustea gustatuko litzaiguke!

Please accept statistics, marketing cookies to watch this video.

 

Nolakoa izan da Itziar, Jorge eta Nachorekin egindako lana? Horiek ere elkarrizketatu ditugu.

Itziar Miranda, Nacho Rubio eta Jorge Miranda xarmagarriak dira! Hasieratik animatu eta hartu ninduten. Elkarrekin lan egin dugu une oro, eta gauzak asko erraztu dizkidate. Haien ilusioa eta berotasuna kutsatu dizkidate, baita haien bizipenak eta esperientziak ere. Oso lan emozionala izan da, eta, maila pertsonalean, oso berezia izan da haiek ezagutzea eta haiekin lan egitea. 

 

Tituluren bat ilustratzeko bereziki zaila edo delikatua iruditu al zaizu edozein arrazoirengatik? Partekatu nahi duzun anekdotaren bat? 

Bildumak gai delikatuak eta kontatzeko zailak jorratzen ditu. Autoreek maisuki egin dute. Hurbila, naturala eta ikuspuntu alai eta inuzentekoa. Beharbada, egileen ikuspegi hori ilustrazioan maila formalean transmititzen saiatzea izan zen erronka. Eta jorratutako gaiei dagokienez, oso gai sakonak dira, solidarioak, eta asko dokumentatu nintzen! Oso enpatikoa naiz eta, batzuetan, zaila zen landutako gaiek eragin ez ziezadaten saiatzea, nire lana alderdi emozionaletik eta intuitibotik egiten baita, burutik edo arrazionaletik baino gehiago. Eta anekdota gisa, esan diezazueket liburuko ia pertsonaia guztiak benetako pertsonengan inspiratuta daudela, egileen eta nire senide eta lagunengan.

 

Zure ustez, zure irudiek zer ematen diote Garapen Iraunkorreko Helburuekin sozialki konprometitutako bilduma bati? 

Ilustrazioa ikasteko oso baliabide garrantzitsua da, arreta bereganatzen eta gure irudimena osatzeko gai ez den kontzeptuak azkar ulertzen laguntzen du. Ilustrazioak modu argi eta errazean egiten du, eta beti gehitzen dizkio gauzak mezuari.

 

Zer iruditzen zaizu fikzioa etorkizuneko erronka handiekin nahasten duen eta gazteenei zuzenduta dagoen bilduma bat sortzea?

Fikzioa da bidea, gazteenekin konektatzeko modua da, beren hizkuntza berarekin hitz egiteko modua. Gazteek gizartean duten balioa ikusteak eta gauzak aldatzeko tresnak dituztela modu naturalean bizitzeak etorkizun ez oso urrun batean egiteko aukera emango die.

 

10 urterekin Miranda eta Tatorenak bezalako eleberriak irakurri izan bazenitu, zer ekarpen egingo zizuketen?

Zalantzarik gabe, energiaz kutsatuko ninduketen eta ziurtasuna eta independentzia emango zizkidaten jakiteko nire ekintzek gauzak alda zitzaketela eta gazteen erabaki eta iritziek mundua alda dezaketela. 

 

Egungo gazteak etorkizuneko helduak dira. Eleberri hauek nola lagun dezakete gure gizartea hobetzen?

Uste dut gizarteak aldatzen hasi direla gazteenek mundua ulertzeko duten moduarengatik. Garrantzitsua da gure etxea zaindu behar dugun Lur planeta dela ulertzea, horren araberakoa baita gure bizitza eta hemen bizi garen izaki guztiena. Eta, era berean, garrantzitsua da barneratzea gizaki guztiok bizi garen lekuan bizi garela, eta egoera edo azalaren kolorea edozein dela ere, modu berean sentitzen dugula; sufritzen, barre egiten, maitatzen dugula, eta behar eta amets berberak izaten ditugula. Denok egiten ditugula gauzak ahal dugun ondoen, dakigun moduan. Hori bai dela gauzak aldatzeko giltza! Aldaketa handiak txiki-txikitatik hasten dira beti.

 

Oso ados gaude eta asko gustatzen zaigu elkarrizketa ixteko modu hau. Eskerrik asko, Ángeles!